zondag 3 januari 2010

Überpsychologie

Hij is al van even geleden, maar daardoor niet minder lollig.
7/9/'09 Column door Jan Blokker in nrc.next.


Nooit meer in analyse

Mooie serie was ’t, Kijken in de ziel. Met een intelligente, luisterende interviewer, die uit het Nederlandse psychiatersbestand louter prettige, verstandige, relativerende gesprekspartners had geselecteerd. Niet dat ik meteen bij allemáál op de divan zou willen, maar er zat geen praatjesmaker tussen, en ook niet iemand met pieterbaancentrumpoeha om zich heen, die Joran van der Sloot maar even hoeft te hebben gezien, of hij schrijft een psychodiagnose van twintig bladzijden waar elke rechter voor zwicht.

Ik was dus net een paar vooroordelen over de beroepsgroep kwijt, toen het televisiecircus over ‘Apeldoorn’ begon, en ja hoor, daar zat ze weer, de hele middag en de hele avond: Corine de Ruiter.

Niet uitgenodigd door Coen Verbraak.

Zou Corine eigenlijk nog weleens praktiseren? Ik bedoel dat je binnen de verzekeringsvoorwaarden in een kort traject van tien visites met al je persoonlijkheidsstoornissen bij haar langs kunt komen om beter te worden? Misschien wel. Maar nodig is het natuurlijk al lang niet meer. Je kunt haar opbellen, en ze hoort al aan je stem wat er mankeert. Je hebt misschien zorgen over een vriendin, of een dierbaar familielid dat de laatste weken wat vreemd is gaan doen. Dan stuur je Corine een voorwerp van de desbetreffende persoon, een zakdoekje, een knoopje, een waaiertje, en per kerende post schrijft de forensisch psychologe terug wat er aan de hand is, en met welk zalfje patiënten als aan wie zij (via het zakdoekje, het knoopje of het waaiertje) heeft kunnen ruiken, dikwijls tot rust komen. Of wat ik al zei: zelf voel je je even niet lekker, maar één sms’je – en over een week ben je weer de oude.

Vanwege die unieke vaardigheden zit Corine vaak bij Kenmerk of Knevel, want dat zijn de rubrieken waar ze kind aan huis is. Men leest haar een opzienbarend krantenbericht voor over een streekpyromaan, of vraagt iets over de eigenaardigheden van de man die in een Japans dorp, 350 kilometer ten noorden van Tokio, zevenendertig buurmeisjes heeft opgegeten – en de deskundige in haar barst los: over de jeugd van de dader, zijn altijd dronken vader (borderline) die ook altijd de psychotische moeder sloeg, en over de zevenendertig buurmeisjes (allemaal een beetje ADHD) tussen wie hij opgroeide, en die op een dag toen hij nog tien moest worden, allemaal spoorloos bleken te zijn verdwenen.

Corine de Ruiter is volgens mij de enige die alles kan zonder menselijk contact (behalve dus met Kenmerkof Knevel) en die voorgoed heeft gebroken met vooroorlogse vormen van behandeling. Voor de miljoenen geestelijk gehandicapten die we tegenwoordig in Nederland hebben is dat natuurlijk een uitkomst. Veel van de artsen met wie Coen Verbraak sprak, deden vroeger wel zes of acht jaar over één therapie. Bij Corine zijn we na een kort telefoontje klaar. Ook als je toevallig al dood bent trouwens. Duizenden manuren zijn geïnvesteerd in de vraag wie Karst T. was, waarom hij Willem-Alexander noemde zoals hij hem noemde en op wie hij wraak zocht. Niemand die erachter kwam. Niemand behalve Corine – die het daderprofiel meteen tot in détails kon dromen.

Zou ze geknipt zijn geweest voor De Tafel van Vijf? Daar dacht ik meteen aan toen ze daarmee begonnen. Maar ze past er niet in, omdat ze een beroep heeft. Maar zou ze als vakvrouw niet de chiromantjes van Net5 adviseren? Wie weet.

Zondag keek ik nog even naar Wim Brands die in z’n boekenrubriek met een Vlaamse freudiaan sprak over de opmars van de farmaceutische industrie waar ze alle gestoorden onder ons willen platgenezen met pillen. Het boek leek me fascinerend. Het heette Het einde van de psychotherapie.

Maar dat leek me ook logisch, nu we Corine hebben